Śladami mieszkańców wyznania mojżeszowego - spacer z przewodnikiem miejskim po Pszczynie

Pszczyna oferuje cztery wersje pieszych wycieczek po mieście z przewodnikiem. Jedną z nich jest spacer o tematyce historycznej pt. "Śladami mieszkańców wyznania mojżeszowego". Bilety można rezerwować w Biurze Informacji Turystycznej, Rynek 19, pod telefonem: 32 212 99 99 i mailem: pszczyna@slaskie.travel

Trasa: rynek - dawna synagoga - śródmieście - cmentarz - rynek

Pszczyna ze swoją historią, bogactwem różnych narodowości i wyznań, jest miejscem szczególnym. Przez wieki żyli tu obok siebie Polacy, Żydzi i Niemcy. Razem tworząc wielokulturowe oblicze miasta, w którym mieszały się zwyczaje i języki mieszkańców. Żydzi byli przez wieki bardzo ważną częścią społeczności miasta. Trudnili się handlem, usługami, pełnili ważne funkcje społeczne. Przyczynili się do rozwoju szkolnictwa oraz życia kulturalnego. Odcisnęli swój trwały ślad w topografii miasta. Dzisiaj ten świat należy już do przeszłości. Rozwój społeczności żydowskiej zapoczątkowała rodzina Plessnerów, która dzięki specjalnemu przywilejowi otrzymanemu od króla Prus Fryderyka II Wielkiego w roku 1765, mogła w pełni legalnie i bez żadnych ograniczeń zamieszkać w Pszczynie. Potomkami Plessnerów były znane pszczyńskie rodziny żydowskie, m.in. Muhrowie czy Zwiklitzowie.

Trasa prowadzi przez nadal istniejące, jak na dawne miejsca związane z dziejami i kulturą żydowską w Pszczynie przed II wojną światową. Obejmuje ścisłe centrum miasta, a także jeden z najlepiej zachowanych cmentarzy żydowskich w kraju. Stopień zachowania wartości historycznych, artystycznych i naukowych cmentarza jest bardzo wysoki. 

Zwiedzanie rozpoczynamy na rynku przy Biurze Informacji Turystycznej. Stąd udajemy się na spacer po starówce i śródmieściu. Można tu zobaczyć m.in. architektoniczne pamiątki po dawnych mieszkańcach wyznania mojżeszowego. Do dnia dzisiejszego zachował się budynek synagogi z 1835 r. Niestety po przebudowie przez Niemców na kino w 1940 roku, zatracił swój pierwotny wygląd. Dzisiaj jest pamiątką po tutejszej gminie żydowskiej.

Najważniejszym miejscem związanym z dziejami pszczyńskich Żydów jest leżący za parkiem cmentarz z dużym i reprezentatywnym zespołem rzeźby nagrobnej z XIX i pierwszej połowy XX wieku. Zachowało się na nim ponad 400 nagrobków z licznymi motywami dekoracyjnymi i symbolicznymi. Przylega do niego neogotycki dom przedpogrzebowy. Wracając na rynek warto jeszcze po drodze zobaczyć budynek dawnej siedziby gminy żydowskiej. 

Rynek pszczyński

Zapraszamy na wyprawę w przeszłość, w świat, którego już nie ma. Poznamy historię, tradycję i obyczaje, które przez wieki budowały tożsamość Żydów pszczyńskich. To oni współtworzyli gospodarcze i kulturowe dziedzictwo miasta, współdecydowali o jego współczesnym i przyszłym obliczu. 

Spacer do pobrania w pdf