„Paleja” w Pszczynie

Miejscowość:
Pszczyna
Odsłuchaj tekst
Dodaj do planera

Pszczyna słynie z jednej z najpiękniejszych w Polsce rezydencji arystokratycznych - książąt pszczyńskich. Poza samym pałacem warto w mieście odszukać inne ciekawe obiekty, związane z historią pałacu i miasta.

Generalna Dyrekcja Dóbr Książęcych

Formą i interesującymi dziejami wyróżnia się wśród nich tzw. Paleja. Pod koniec XVIII wieku dobra pszczyńskie były już rozrosłym przedsiębiorstwem, na które składały się zarówno majątki ziemskie, jak i zakłady przemysłowe. Aby nimi dobrze zarządzać należało powołać instytucję, w której zatrudnienie znaleźliby specjaliści z różnych dziedzin gospodarki. Tak narodziła się Generalna Dyrekcja Dóbr Książęcych. Jej pierwszą siedzibą była zachowana do dzisiaj kamienica przy obecnej ul. Wojska Polskiego 2 (dawniej ul. Niemiecka). Przez większość XIX wieku urzędowali tu np. generalny dyrektor, zarządca lasów, archiwista, planista itd. Z powodu braku miejsca, w 1902 roku Dyrekcja przeniosła się do nowopowstałego gmachu przy dzisiejszej ul. Witolda Antesa 4.

Kwatera Główna

Podczas I wojny światowej, od jesieni 1914 roku do lutego 1917, Paleja stała się siedzibą Kwatery Głównej wojsk niemieckich. Cesarz Wilhelm II mieszkał w pałacu, ale pracował właśnie tutaj. W tym budynku zapadały ważne decyzje militarne, pracowali w nim znani dowódcy niemieccy (np. feldmarszałek Paul von Hindenburg i gen. Erich von Ludendorff) wraz z gośćmi - m.in. tureckim Enver Paszą czy bułgarskim carem Ferdynandem. W trakcie plebiscytu po powstaniach śląskich w budynku umieszczono Powiatową Międzysojuszniczą Komisję Kontrolną; za czasów PRL najdłużej gospodarzem był tutaj szpital.

Charakterystyka budynku

Budynek Generalnej Dyrekcji Dóbr Książęcych, zwany Paleją (od francuskiego „palais”, czyli pałac) wymurowano z cegły, na podmurówce z ciosów kamiennych, na wysokość dwóch pięter. Elewacje oblicowano cegłą klinkierową. Styl – neogotyk północny. Boczne ryzality zdobią efektowne szczyty sterczynowe. Uwagę zwracają także dekoracyjne fryzy, okna i blendy z maswerkami. Do rejestru zabytków wpisano ponadto stolarkę okienną i drzwiową. Paleja otaczona jest wysokimi drzewami, które tworzą w sąsiedztwie budynku niewielki park.

Wyświetlenia:  263
Lokalizacja:

Ul. Witolda Antesa 4
43-200 Pszczyna
Gmina: Pszczyna
Powiat: pszczyński


Region turystyczny: 
Region Pszczyński
Lokalizacja: 
W mieście
Kategoria: 
Dziedzictwo kulturowe


Dostępność Całoroczny

teren prywatny

Twoja ocena:
Ocena: 0.0 (Oddano 0 głosy)
Trasa
Trasa
Szlak znakowany
Do startu
Do mety
PDF
KML
GPX
Pliki dźwiękowe
W pobliżu
Pszczyna
0.21 km
Pszczyna
0.25 km
Pszczyna
0.33 km
Pszczyna
0.33 km
Pogoda
Katowice
Zakwaterowanie w pobliżu
Pszczyna
0.33 km
Pszczyna
0.39 km
Pszczyna
0.55 km
Pszczyna
0.62 km
Pszczyna
1.07 km
Gastronomia w pobliżu
Pszczyna
0.32 km
K2
Pszczyna
0.33 km
Pszczyna
0.33 km
Pszczyna
0.39 km
Wydarzenia w pobliżu
Pruchna
2020-09-08
14.19 km
W Galerii Pod Ratuszem rozpoczęła się wystawa przygotowana przez Amatorską Grupę Twórczą "Strumień" pt. „Świat natury nieożywionej”.
Tychy
2024-11-08
17.35 km
Zapraszamy na spektakl „Mały Książę” w wykonaniu Teatru Piasku Tetiany Galitsyny. Ten niezwykły spektakl przedstawia historię małego chłopca podróżującego po planetach, który poznaje wyjątkowych bohaterów i doświadcza ważnych, życiowych lekcji.
Tychy
2024-10-24
17.87 km
To elektryzująca wystawa w Tichauer Art Gallery. Już od soboty, 19 października w Tychach można oglądać wystawę dedykowaną paryskiej bohemie lat 80-tych i 90-tych ubiegłego wieku. „Paryski Spleen. Starowieyski, Milshtein i przyjaciele. Kolekcja Alin Avila” to coś znacznie więcej, niż obrazy, rysunki i grafiki ikon artystycznych tamtego czasu.
Bielsko-Biała
2024-11-10
18.38 km
Zapraszamy na Festiwal muzyczny imienia Jerzego Trzanowskiego - Cithara Sanctorum Silesia 2024. Festiwal ukazuje nową ideę prezentacji muzyki we wnętrzach sakralnych w kontekście historycznym ziemi cieszyńskiej i w odwołaniu do tradycji zbioru śpiewów nabożnych i kościelnych.
Bielsko-Biała
2024-11-14
18.56 km
Zapraszamy na Festiwal muzyczny imienia Jerzego Trzanowskiego - Cithara Sanctorum Silesia 2024. Festiwal ukazuje nową ideę prezentacji muzyki we wnętrzach sakralnych w kontekście historycznym ziemi cieszyńskiej i w odwołaniu do tradycji zbioru śpiewów nabożnych i kościelnych.