Jezioro Goczałkowickie 

Zbiornik Goczałkowicki został utworzony w 1956 roku przez spiętrzenie wód zaporą w Goczałkowicach-Zdroju. Jest on jednym z największych tego typu zbiorników w Polsce – jego powierzchnia maksymalna to 3200 ha, natomiast całkowita pojemność to około 168 mln m³. Główną funkcją zbiornika jest zaopatrywanie mieszkańców Śląska w wodę pitną, jak również funkcja przeciwpowodziowa, wyrównywanie przepływów w okresie suszy czy gospodarka rybacka. Zapora zbiornika ma długość 2980 m i jest popularnym miejscem spacerowym.

Jezioro Goczałkowickie, fot. CDPGŚ

Królestwo ptactwa

Niewątpliwymi walorami przyrodniczymi tego terenu, związanymi z samymi zbiornikami wodnymi i towarzyszącymi im siedliskami przyrodniczymi, jest niezwykle bogata awifauna, czyli fauna ptaków. Dotychczas na samym Zbiorniku Goczałkowickim zaobserwowano aż 258 gatunków ptaków, z czego 113 lęgowych. Kompleksy zbiorników Zabrzeszczak i Maciek, położone na wschód od zapory Zbiornika Goczałkowickiego, cechują się równie bogatą awifauną – stwierdzono na nich lub w bliskim otoczeniu 225 gatunków. Stanowi to około 50% krajowej fauny ptaków, przez co teren ten jest bardzo atrakcyjny dla ornitologów i miłośników przyrody. Dogodnym miejscem obserwacji ornitologicznych jest aleja biegnąca przez kompleks leśny Bór, położony pomiędzy stawami Maciek i Zabrzeszczak.  

Jezioro Goczałkowickie, fot. CDPGŚ

Jezioro Goczałkowickie, fot. CDPGŚ

W obrębie Zbiornika Goczałkowickiego stwierdzono 16 gatunków z Załącznika I Dyrektywy Ptasiej, czyli gatunków zagrożonych wyginięciem i podatnych na szczególne, negatywne zmiany w ich środowisku naturalnym. Okolice zbiornika, jak również kompleksy stawów hodowlanych w obrębie obszaru Natura 2000 Dolina Górnej Wisły, są największym stanowiskiem lęgowym ślepowrona Nycticorax nycticorax w kraju. Ta niewielka nocna czapla swą polską nazwę zawdzięcza charakterystycznemu głosowi, przypominającemu krakanie wron, oraz niegdysiejszym wierzeniom że ptaki te są ślepe, co miało tłumaczyć spędzanie dnia w ukryciu w koronach drzew. Obiekt ten jest również jedną z najważniejszych ostoi bączka Ixobrychus minutus, czapli purpurowej Ardea purpurea, rybitwy rzecznej Sterna hirundo, rybitwy białowąsej Chlidonias hybrida i rybitwy czarnej Chlidonias niger.  Stanowi on dogodne miejsce dla obserwacji rzadkich i zagrożonych w skali województwa gatunków (to gatunki wpisane na Czerwoną Listę Zwierząt Kręgowych Województwa Śląskiego). Przy odrobinie szczęścia spotkać można tutaj gatunki, które od dawna nie są lęgowe w województwie, a występują w trakcie przelotów na wiosnę i jesień, na przykład: rybołowa Pandion haliaetus, bataliona Philomachus pugnax czy świstuna Anas penelope. Dodatkowo, od czasu do czasu, można obserwować ciekawe gatunki zalatujące z południa, jak warzęcha Platalea leucorodia czy ibis kasztanowaty Plegadis falcinellus lub gości z północy, jak mewa blada Larus hyperboreus.

Zbiornik Goczałkowicki jest również jednym z najważniejszych w kraju, śródlądowych przystanków migrujących ptaków w okresach jesiennym i wiosennym. W tym czasie zaobserwować można koncentracje liczące kilkadziesiąt tysięcy osobników, głównie ptaków blaszkodziobych (gęsi, kaczki) oraz siewkowych.

Okolice Jeziora

W okolicach jeziora znajdują się miejsca lęgowe licznych gatunków ptaków. Obowiązuje zakaz wstępu na obszar zbiornika. Dla ruchu pieszego i rowerowego stworzono „część spacerową” łączącą Goczałkowice-Zdrój z Zabrzegiem, tak więc w okolicach jeziora powstał teren rekreacyjny.

Jezioro Goczałkowickie, fot. CDPGŚ

Trasa spacerowa po okolicach Jeziora Goczałkowickiego

Trasa prowadzi nad zaporę do Jeziora Goczałkowickiego. Jezioro (zbiornik) jest jednym z największych sztucznych zbiorników wodnych w Polsce, wraz z otaczającymi stawami hodowlanymi z bardzo bogatą fauną ptaków wodno-błotnych, w tym jednym z największych stanowisk lęgowych ślepowrona w Polsce.

więcej >>