Kirkut (cmentarz żydowski) na Zabłociu w Żywcu

Miejscowość:
Żywiec
Odsłuchaj tekst
Dodaj do planera

Społeczność żydowska pojawiła się w Żywcu niewątpliwie bardzo dawno. W „Dziejopisie żywieckim” autorstwa Andrzeja Komonieckiego czytamy, iż w wieku XVII Żydzi znaleźli w mieście schronienie zbiegając z terenu Śląska przed Ferdynandem II Habsburgiem. Równocześnie jednak w czasach tych, będących epoką gospodarczej rywalizacji, polscy mieszczanie niejednokrotnie (tak, jak zresztą i w innych krajach) starali się zapewnić sobie swoisty monopol w miastach - w tym celu dążyli do niedopuszczenia żydowskiego osadnictwa na terenach miejskich. Gdy Państwo Żywieckie znalazło się w 1624 r. w rękach Konstancji Habsburżanki (żony króla Zygmunta III Wazy), królowa nadała mieszczanom przywilej „de non tolerandis judaeis”, który dla Żydów oznaczał zakaz osiedlania się w Żywcu. Prawo to, które w XVIII w. zostało potwierdzone przez władze austriackie, sprawiło, że Izraelici nie mogąc mieszkać w samym mieście, zasiedlali licznie okoliczne miejscowości, jak Sporysz, czy Zabłocie (które później stały się dzielnicami Żywca). O tym, że tego rodzaju prawo raczej mieszczanom nie pomogło, świadczyć może choćby fakt, że gdy budowano kolej, dworzec zlokalizowano nie przy centrum miasta, ale właśnie w Zabłociu, gdzie Żydzi mieszkali i rozwijali przemysł, niejednokrotnie należąc do elity najbogatszych ludzi w regionie. W początkach XX w. tutejsza gmina starozakonna liczyła ok. 1800 osób, a Zabłocie wyrosło na żydowskie miasteczko z własną synagogą, szkołą i licznymi zakładami przemysłowymi, m.in. ze słynną fabryką papieru „Solali”. W czasie II wojny światowej niemal wszyscy zabłoccy Żydzi zostali zamordowani w niemieckim obozie Auschwitz-Birkenau. Jeden z niewielu ocalałych, Bernard Guterman, pochowany został na tutejszym cmentarzu w 1946 roku. Jedną z pamiątek po społeczności żydowskiej jest właśnie XIX-wieczny cmentarz, usytuowany w Żywcu Zabłociu przy ulicy Stolarskiej. Znajduje się tu obecnie około pięciuset macew, a niektóre z nich to prawdziwe arcydzieła sztuki kamieniarskiej. Najstarszy grób, niejakiego Zymela, nosi datę pochówku 1853. Większość z macew wykonanych z cenniejszych materiałów, jak np. z czarnego marmuru, zrabowano w czasie II wojny. Jednym z pochowanych na żydowskim cmentarzu jest Walter Munk (1895-1920), kawaler Virtuti Militari. Był on synem Aleksandra, właściciela fabryki w Żywcu i uczestnikiem wojny polsko-bolszewickiej. Podczas obrony Zamościa przed sowietami dowodził artylerią pociągu pancernego. 31 sierpnia 1920 roku ciężko ranny, zmarł po 20 dniach w szpitalu w Łodzi. Jego grób to macewa nr 93.

Wyświetlenia:  253
Lokalizacja:

Ul. Stolarska 16
34-400 Żywiec
Gmina: Żywiec
Powiat: żywiecki


Region turystyczny: 
Beskidy i Śląsk Cieszyński
Lokalizacja: 
W mieście
Kategoria: 
Dziedzictwo kulturowe

Kontakt:
Informacje ogólne:
Rodzaj obiektu:  Zabytki sakralne

Dostępność Całoroczny Zwiedzanie nie jest możliwe : - we wszystkie piątki od zachodu słońca do zachodu słońca w soboty - we wszystkie dni świąteczne ( żydowskie )
Twoja ocena:
Ocena: 0.0 (Oddano 0 głosy)
Trasa
Trasa
Szlak znakowany
Do startu
Do mety
PDF
KML
GPX
Pliki dźwiękowe
Pogoda
Katowice
Zakwaterowanie w pobliżu
Żywiec
0.96 km
Żywiec
1.01 km
Żywiec
1.65 km
Gastronomia w pobliżu
Żywiec
1.31 km
Żywiec
1.44 km
Żywiec
1.66 km
Węgierska Górka
7.93 km
Wydarzenia w pobliżu
Szczyrk
2024-04-01
13.29 km
Ośrodek Szczyrk Mountain Resort po raz pierwszy w historii rozpoczął sprzedaż karnetów sezonowych na lato! W ofercie karnet sezonowy turystyczny WALK oraz sezonowy karnet rowerowy BIKE.
Wisła
2024-11-15
16.87 km
Rajd Barana – rowerowe zakończenie sezonu
Bielsko-Biała
2024-11-14
18.55 km
Zapraszamy na Festiwal muzyczny imienia Jerzego Trzanowskiego - Cithara Sanctorum Silesia 2024. Festiwal ukazuje nową ideę prezentacji muzyki we wnętrzach sakralnych w kontekście historycznym ziemi cieszyńskiej i w odwołaniu do tradycji zbioru śpiewów nabożnych i kościelnych.
Bielsko-Biała
2024-11-10
18.75 km
Zapraszamy na Festiwal muzyczny imienia Jerzego Trzanowskiego - Cithara Sanctorum Silesia 2024. Festiwal ukazuje nową ideę prezentacji muzyki we wnętrzach sakralnych w kontekście historycznym ziemi cieszyńskiej i w odwołaniu do tradycji zbioru śpiewów nabożnych i kościelnych.
Brenna
2024-11-11
19.17 km
Zapraszamy na Uroczyste Obchody Święta Niepodległości - 11 listopada w Brennej