"Najcenniejszy, najrzadszy, najciekawszy. Globus nieba Willema Janszoona Blaeu ze zbiorów Muzeum Śląska Cieszyńskiego"
wykład Jana Pawła Borowskiego
Wtorek, 20 luty 2024 r. - godz. 16.00
Biblioteka Miejska w Cieszynie
![]()
Źródło:https://www.facebook.com/bibliotekamiejskacieszyn
Biblioteka Miejska w Cieszynie zaprasza 20 lutego 2024 r. o godz. 16.00 na wykład Jana Pawła Borowskiego "Najcenniejszy, najrzadszy, najciekawszy. Globus nieba Willema Janszoona Blaeu ze zbiorów Muzeum Śląska Cieszyńskiego". Spotkanie odbędzie się w ramach sekcji historycznej „Przeszłość i Teraźniejszość” Cieszyńskiego Uniwersytetu III Wieku.
Jednym z najcenniejszych zabytków tworzących kolekcję ks. Leopolda Jana Szersznika jest globus nieba, pochodzący ze słynnej amsterdamskiej oficyny kartograficznej Willema Janszoona Blaeu. Cieszyński egzemplarz jest jednym z dwóch w polskich kolekcjach i jednym z ok. 40 zachowanych na świecie. Autorem nowych, reprezentujących wyższy poziom niż w renesansie, alegorycznych wyobrażeń gwiazdozbiorów przedstawionych na globusie był bliski współpracownik Blaeu - Jan Pieterszoon Saenredam. Nade wszystko jednak globus ten jest emanacją osiągnięć ówczesnej kartografii oraz astronomii. Pojawia się na nim 48 konstelacji Ptolemeusza, 4 nieptolemejskie i 12 nowych gwiazdozbiorów, odkrytych przez Frederika de Houtmana podczas wyprawy na Sumatrę.
Willem Janszoon Blaeu to czołowy kartograf swojej epoki działający w Amsterdamie, także zdolny astronom, uczeń słynnego Tycho Brahe, od którego nabył umiejętność konstruowania globusów. Blaeu pierwszy globus nieba skonstruował przed 1600 r., w roku 1616 stworzył największy ówczesny globus ziemi a w 1634 r. opublikował podręcznik ich budowy. W 1635 r. wydał mapę Polski i Śląska. Końcem oficyny Blaeu, której dziedzicem został syn Joan, stał się pożar, który wybuchł w 1672 r.
Globus wraz z pozostałymi obiektami z kolekcji ks. Szersznika prezentowany jest na ekspozycji stałej Muzeum Śląska Cieszyńskiego w Sali Egipskiej Pałacu Larischów.
